Kawitacja jest procesem tworzenia i gromadzenia się pęcherzyków cieczy wokół wirnika pompy.
Zjawisko to ma miejsce, kiedy w centralnej części wirnika pojawia się spadek ciśnienia cieczy, w następstwie czego ciecz napływa przez króciec ssawny. Kiedy ciśnienie spadnie poniżej ciśnienia nasycenia (odpowiadające temperaturze pokojowej cieczy), ciecz zaczyna odparowywać. Pojawiające się małe pęcherzyki rozpadają się tworząc falę uderzeniową o wysokiej energii. W przypadku dużej ilości rozpadających się pęcherzyków wirnik i inne elementy pompy ulegają erozji.
Aby zapobiec temu zjawisku, przy projektowaniu parametrów pompy stosuje się nadwyżkę antykawitacyjną tzw. NPSH (ang. Net Positive Suction Head).
Objawy kawitacji w pompie:
- głośna praca i widoczne drgania spowodowane pulsacją ciśnienia,
- spadek parametrów pracy pompy (ciśnienia lub wydajności),
- widoczne uszkodzenia elementów pompy po jej rozebraniu (np. wirnik) spowodowane erozją,
- wycieki z pompy spowodowane uszkodzeniem uszczelnienia,
- zwiększone zużycie prądu elektrycznego.
Sposoby zapobiegania kawitacji:
- redukcja obrotów silnik (RPM),
- praca pompy w pobliżu wartości nominalnej,
- zmniejszenie wysokości ssania pompy w instalacji,
- redukcja temperatury pompowanego medium,
Aby zapobiec kawitacji, należy sprawdzać czy po stronie ssącej pompy jest odpowiednie ciśnienie. W technice pompowej nazywamy to NPSHA, czyli Positive Suction Head Available – dostępna akawitacyjna wysokość ssania.
NPSHA można zwiększyć poprzez:
- zastosowanie w instalacji rurociągu o dużej średnicy i niewielkiej długości;
- wystrzeganie się prędkości cieczy powyżej 2m/s;
- planowanie instalacji z jak najmniejszą liczbą elementów powodujących straty ciśnienia, takich jak kolana, trójniki;
- unikanie gwałtownej zmiany przekroju rurociągu;
- zapobieganie wahaniom cieczy na ssaniu pompy;
- pompowanie cieczy o najniższej możliwej temperaturze (obniżanie ciśnienia parowania cieczy);
- stosowanie rurociągu o gładkiej powierzchni wewnętrznej np. PVC;