Zadania i zastosowanie pomp cyrkulacyjnych
/ autor: ekopomp / 05.06.2017

Pompa cyrkulacyjna – zadania i zastosowanie

Rynek pomp cyrkulacyjnych, znanych również pod określeniem pomp obiegowych, jest bardzo rozbudowany i udostępnia wiele zaawansowanych rozwiązań w dziedzinie techniki pompowej stosowanej zarówno w instalacjach przemysłowych, jak i domowych układach c.o , c.w.u lub klimatyzacji.

  1. Do czego służy pompa cyrkulacyjna
  2. Pompa cyrkulacyjna w układzie ciepłej wody użytkowej
  3. Dynamiczny rozwój rynku – pompy obiegowe o najwyższej sprawności
  4. Prawidłowy montaż pomp cyrkulacyjnych
  5. Podsumowanie

Do czego służy pompa cyrkulacyjna

Pompa cyrkulacyjna (obiegowa), jak sama nazwa wskazuje, ma za zadanie wymuszać obieg medium w danej instalacji (obieg zamknięty). Zazwyczaj ma to na celu zwiększenie sprawności całego układu, w którym pompa jest jednym z elementów. Dla przykładu takim układem może być domowa instalacja centralnego ogrzewania. Głównym celem jest rozprowadzenie czynnika grzewczego (woda) do odbiorników (grzejniki). W instalacjach bez pompy obiegowej przepływ wymuszany jest poprzez różnicę temperatur, a co za tym idzie gęstości wody w danym punkcie instalacji (woda cieplejsza wypiera wodę zimną). W takich wypadkach, aby ciepła woda dotarła do najdalszego punktu, potrzeba sporo czasu i zużytej energii.

Zastosowanie pompy obiegowej, która wymusi szybszy obieg (dystrybucję medium) w instalacji, znacznie skróci czas potrzebny do dostarczenia wody do odbiorników. Polepszy to również sprawność całego układu – inaczej ujmując, zużyjemy mniej energii bądź paliwa do uzyskania tego samego efektu jak w przypadku instalacji bez pompy.

Oczywiście opisany przykład to tylko jedno z wielu zastosowań. Pompy cyrkulacyjne stosuje się również w układach chłodniczych, instalacjach przemysłowych oraz solarnych. Pompy obiegowe oprócz wymuszania obiegu (ruchu medium w rurociągu ), mogą także utrzymywać stałe ciśnienie lub stały przepływ w instalacji.

Pompa cyrkulacyjna w układzie ciepłej wody użytkowej

Pompy cyrkulacyjne pełnią również ważną rolę w układach c.w.u (ciepłej wody użytkowej). W tym przypadku, gdy rozbiór ciepłej wody w instalacji jest stosunkowo mały (np. w nocy), cyrkulacja ma zapewnić stały obieg wody w instalacji, aby nie dopuścić do nadmiernego wychłodzenia wody w przewodach. Jest to bardzo ważny element w instalacjach rozbudowanych, gdzie mamy dużo punktów czerpalnych, a nie wszystkie są użytkowane z taką samą częstotliwością. 

Ważną kwestią, na którą należy zwrócić uwagę, jest wykonanie materiałowe pomp cyrkulacyjnych do instalacji c.w.u. – są one zazwyczaj wykonane z brązu lub stali nierdzewnej, a ich korpusy są izolowane, aby zapobiec stratom ciepła.

Dynamiczny rozwój rynku – pompy obiegowe o najwyższej sprawności

W ostatnich latach na rynku pomp obiegowych zaszły dość istotne zmiany, z uwagi na wejście w życie Dyrektywy UE nr 2005/32/WE, która obliguje producentów do wprowadzenia do oferty wyłącznie pomp o najwyższej sprawności. To spowodowało praktycznie całkowite wyparcie wszystkich dotychczas dostępnych pomp 3-biegowych na rzecz pomp elektronicznych.

Taki stan rzeczy wymusza na nas zastosowanie z reguły droższego rozwiązania w stosunku do starszych rozwiązań oraz zmiany napięcia zasilania (3-biegowe pompy dostępne były z zasilaniem sieciowym 230V lub 400V, obecnie tylko 230V). Odstępstwem tej reguły są jedynie pompy obiegowe przemysłowe o mocach przekraczających 2,2 kW.

Jednocześnie nowa dyrektywa umożliwia nam szersze spektrum możliwości obsługi pompy (nastawy parametrów, trybu działania) oraz zdecydowanie zmniejsza koszty eksploatacyjne na przestrzeni czasu. Pompy elektroniczne pozwalają na dynamiczne dopasowywanie pracy do aktualnych warunków i zapotrzebowania poprzez stały nadzór w rozbudowanych systemach sterowniczych lub poprzez odczytywanie parametrów z różnych czujników.

Prawidłowy montaż pomp cyrkulacyjnych

Pompy cyrkulacyjne czy obiegowe są montowane bezpośrednio w linii rurociągu, tzw. montaż in-line. Króciec wlotowy i wylotowy pompy jest na jednym poziomie, co zdecydowanie minimalizuje potrzebną przestrzeń montażową oraz ogranicza skomplikowanie instalacji.

Prawidłowy montaż pompy cyrkulacyjnej może być wykonany zarówno w pozycji poziomej, jak i pionowej. Dużą uwagę należy zwrócić jednak na poprawne położenie silnika pompy, który jest integralną częścią pompy obiegowej.

Kierunek montażu pompy cyrkulacyjnej

Warunki montażu i prawidłowe pozycje montażowe zawsze są pokazane i wymienione w instrukcji obsługi lub innej dostępnej dokumentacji. Przy montażu pompy obiegowej należy również sprawdzić kierunek przepływu cieczy przez pompę ( kreślić stronę wlotową i wylotową). Zazwyczaj jest to oznaczone na korpusie pompy w postaci strzałki określającej kierunek tłoczenia. 

Sposób montażu

Mniejsze pompy obiegowe montowane są w instalacji za pomocą śrubunków o odpowiedniej średnicy, większe pompy do dużych układów zazwyczaj posiadają przyłącza kołnierzowe (przy połączeniach kołnierzowych należy dodatkowo pamiętać o uszczelkach płaskich uszczelniających połączenie). Montaż pompy na części zasilającej czy powrotnej jest kwestią projektową

Wytrzymałość ciśnieniowa

Dodatkowym aspektem, na który warto zwrócić uwagę, jest zachowanie odpowiedniej klasy wytrzymałości ciśnieniowej pompy oraz całej instalacji. Małe domowe instalacje zazwyczaj projektowane są w klasie PN6, te bardziej rozbudowane i przemysłowe to PN10 lub PN16, którym podlega każdy element zastosowany w instalacji.

Podsumowanie

Zarówno w instalacjach domowych, jak i przemysłowych rozwiązań konstrukcyjnych pomp obiegowych jest bardzo dużo pod względem osiąganych parametrów, funkcjonalności czy wykonania materiałowego. Pozwala to na indywidualne podejście do potrzeb użytkownika. Niejednokrotnie takie rozwiązania wymuszają coraz bardziej nowoczesne instalacje, w których pompy obiegowe mają swoje zastosowanie.